AVSTRALIYADAN AZIYA JÚREGINE EKSTREMAL JOLLAR KEYT LIMING

2025-jıl 22-mart kúni avstraliyalı belgili velosportshı Keyt Liming Oraylıq Aziya boylap bes aylıq úlken velosiped saparın basladı. Jónelis Sırdárya boylap onıń Qırǵızstandaǵı Tyan-Shan tawlarındaǵı baslanıwınan Aral teńizine shekem, soń Ámiwdárya aǵısı boylap eki ıssı shól arqalı Awǵanstandaǵı Pamir tawlarındaǵı baslanıw ornına shekem dawam etedi.

Velosiped sayaxatın Pútkil jer júzilik suw resursları kúnine baǵıshlanǵan kúnde baslaw biykarǵa emes. Bul baslama jámiyetshiliktiń itibarın suwdıń qádir-qımbatı hám onnan aqılǵa uǵras paydalanıwǵa qaratıwǵa baǵdarlanǵan.

2025-jıl may ayınıń basında ekstremal sayaxatları menen tanılǵan avstraliyalı velosportshı Keyt Liming Ústirt platosınıń etegi boylap Moynaq hám Nókiske shekem ájayıp joldı basıp ótti! "Qanday ájayıp orın, Aral teńiziniń batıs tárepi dúnyanıń kópshilik bilmeytuǵın bólegi. Bul qıyın hám shetki aymaq, biraq eger siz onı kóriwge qarar etseńiz, átiraptaǵı gózzallıqtı hár qashan tabıwıńız múmkin. Ústirt platosınan baslap, qubladaǵı Aral teńizinen qalgan kórinislerge shekem ájayıp. Bir waqıtları tariyxtan burınǵı Tetis teńiziniń ultanı bolǵan tegisliktiń úlken bólekleri jıldan-jılǵa sheginip baratırǵan jaǵaǵa qaray domino sıyaqlı úzilip kete basladı". Bul qatarlar Oraylıq Aziyanıń júregi, áyyemgi Jipek jolınıń túyini bolǵan Oraylıq Aziyanıń 10500 kilometrlik 5 aylıq velosiped sayaxatı sheńberinde blog júrgizip kiyatırǵan Keyt Liminge tiyisli.

Velosipedte sayaxat etiw - bul júdá qızıqlı waqıya bolıp, ol ekstrim hám kútilmegen kútilmegen hádiyselerge tolı, bunda abaylı bolıw kerek. Keyt hám onıń komandası óz jolında shaǵallarga, qasqırlar hám hátte jılanlarǵa dus kelgen. Biraq, bul qıyınshılıqlardıń barlıǵı táriyplep bolmaytuǵın sezimler menen qaplanadı! Velosiped sayaxatı adamlardıń mádeniyatı hám minez-qulqın tereńirek úyreniw, olar menen jıllı hám jaqın múnásibetler ornatıw, jerdi ańlaw, mámlekettiń hawası hám atmosferasın seziw imkaniyatın beredi.

Keytti, ásirese, Qaraqalpaqstan xalqınıń itibarı óz úylerine mirát etip, estelik ushın kishigirim sawǵalar beriwinen quwanıshlı boldı. Ol, ásirese, awılda jasaytuǵın adamlar arasında júdá ayqın kózge taslanatuǵın olardıń aq kókirekigi hám miymandoslıǵına hayran qaldı. Bunday demler sayaxatlarǵa ayrıqsha mazmun baǵıshlaydı hám olardı umıtılmas dárejege jetkeredi.

Bul avstraliyalı miyman Keyt Limingtiń birinshi ekstremal saparı emes. 1990-jıllardan 2002-jıllarǵa shekem ol velosiped penen Evropada 15 mıń kilometr aralıqtı basıp ótip, Ispaniyadan Túrkiyaǵa hám onnan keyin Norvegiyaǵa shekem sayaxat etken. 1993-jılı Keyt "Transsibir velosiped ekspediciyası"na jol alıp, pútkil Rossiya boylap velosipedte sayaxat etken birinshi hayal boldı. 13 400 km uzınlıqtaģı bul uzaq sayaxatqa 5 ay sarpladı. Qáwenderlerden jıynalǵan qarjılar Chernobıl apatshılıǵınan jábir kórgen balalardı qollap-quwatlawǵa baǵdarlandı.

2004-jildan 2005-jilga shekem oniń "Ullı Avstraliya velosiped ekspediciyası" bolip ótti, oniń jónelisi Kanberradan baslanıp, Kanberrada tamamlanatuģın 25 000 km di quradı.

2010-jılı 16-avgustta Keyt Afrikanıń batısınan shıǵısına shekem velosipedte basıp ótken birinshi adam boldı. On ay dawamında 22 040 km aralıqtı basıp ótti. Jıynalǵan qarjılar rawajlanıwǵa, atap aytqanda, qızlardıń bilim alıwına qaratılǵan "Afrikada zıyanlı shınjırdı úziw" joybarın qollap-quwatlawǵa jumsaladı.

2019-jıl iyun ayında ol jáne bir márte dúnyanı tań qaldırdı hám Namibiyanıń pútkil teńiz boyı boylap velosipedte háreketlengen birinshi adam boldı - 1621 km qumlıqta keń qumlı dalalar hám sulıw plyajlardı kesip ótti.

2020- hám 2022-jıllardaǵı sońǵı ekspediciyalar, sonıń ishinde, "And, Altiplano hám Atakama" hám "Ladax shıraqları" jónelisleri Hindstan Gimalay tawlarındaǵı Zanskar dizbeginiń eń shetki elatlı punktine quyash energiyasın alıp keldi, bul Keyt Limingtiń waqıyalarǵa bolǵan sheksiz umtılısın hám dúnyanı jaqsılaw tilegin tastıyıqlaydı.

Ekspediciyalar arasındaǵı tánepislerde Kate Liming Melburn Korollik tennis klubında isleydi. Ol hayal-qızlar arasındaǵı jeke túrde Avstraliya chempionı ataǵına iye. Keyt Liming izertlewshi, kitap jazıwshı hám dúnya boylap on millionlap tamashagóyler jıynaǵan hújjetli filmler dóretiwshisi sıpatında da tanılǵan. Nortxem (Avstraliyanıń batısındaǵı qala) janındaǵı fermada tuwılıp ósken qız qalalar hám kontinentlerdi basıp alıwı kerek ekenligin, tariyxta birinshi bolıp velosipedte 100 mıń kilometrge jaqın aralıqtı basıp ótkenin - bul Jer aylanasınan eki yarım ese úlken aralıqtı basıp ótkenin biliwi múmkin be? Biraq onıń umtılısları usınıń menen tamamlanbaydı. Onıń aldında Antarktida boylap Jerdiń qubla polyusı arqalı ótetuǵın birinshi velosiped qatnawı tur.