
Moynaq rayoni, Qaraqalpaqstan Respublikasi
Shól qumları, qurıǵan peyzajdıń tınısh tınıshlıǵı hám ómirdi bayramlaw hám jańa máni jaratıwdı dawam etip atırǵan joqarı adamlar.
Aral teńizi bir waqıtları úlkenligi boyınsha dúnyada tórtinshi kól bolǵan. Sońǵı on jıllıqlarda antropogen faktorlar onıń burınǵı úlkenligine shekem qısqarıwına alıp keldi hám Oraylıq Aziyada eń keskin ekologiyalıq mashqaladı júzege keltirdi.
Ózbekstan jankúerleri 2017-jılı Aralboyı regionınıń úlken potencialın gózzal turistlik baǵdar sıpatında úgit-násiyatlaw, mádeniy hám kewilashar ilajlarǵa tartıw arqalı sırt elli jaslar arasında regionnıń unamlı imidjin jaratıwǵa qaratılǵan joybar jaratıwǵa qarar etti. Solay etip, "Stihia" - elektron muzıka, kórkem óner hám ilim festivalı tuwıldı. Festival tek ǵana muzıkalıq waqıya sıpatında baslanıp, elektron muzıka shegaralarınan shettegi kóp qırlı aǵımǵa aylandı. Búgingi kúnde "Stihia" muzıkashılar, dizaynerler, prodyuserler, kórkem óner hám ilim ǵayratkerleri qatnasqan bir neshe joybarlardıń aralaspasınan ibarat. Olardıń barlıǵı birden-bir maqset - jer júzindegi oǵada ájayıp orın - ketken Aral teńizi boyında quwatlı tartımlılıq jaratıw maqsetinde birlestirilgen.
5-8-iyun kúnleri aralıǵında Qaraqalpaqstan Respublikası Moynaq rayonındaǵı Aral teńiziniń kemeler qoyımshılıǵında 2024-jılǵı besinshi keń kólemli "Stihia" xalıqaralıq festivalı shólkemlestirildi. Festival tariyxında birinshi márte ilaj tórt kún dawam etti. Dúnyanıń muzıkashıları, dizaynerleri, prodyuserleri, kórkem óner hám ilim ǵayratkerleri ekologiyalıq apachılıq regionın kórkem óner, ilim hám insan ruwxınıń birligi hám jaqsılıqqa úmit kúshleri menen qayta tiklew ushın birden-bir maqsetke birlesti.
Qumlı dyunalar arasında óziniń qolaylı mákanshasın jaratıwǵa tayar bolǵan festival miymanları ushın ornalasıwdıń autentik variantı - shólde kemping jaratıldı.
"Stihia"da Qubla Koreya, Tayvan, Italiya, Gruziya, Izrail, Armeniya, Qazaqstan, YAponiya, Latviya hám basqa mámleketlerdiń DJleri qatnastı. Tórt saxnada hár qıylı janrlardaǵı elektron muzıka jańlap, ózine tán ortalıqtı jarattı, onda seslerdiń arnawlı sıyqırlılıǵı tıńlawshılardı basqa ólshemge kóshiriwge uqıplı bolǵan eń tereń sezimlerdi oyattı. Jarqın xaus-ritmler, janlı ásbaplar menen murt etnika. Íssı namalar hám ármanlawshılar hám súyispenshiler ushın nur. Quwanıshlı seslerdi súyiwshiler ushın qarańǵı hám quwatlı ortalıq. Ullı Britaniyadan túrk tamırlarına ie akademiyalıq avangard hám Tunis tilindegi rituallıq treybl-ritmler, Latviyadan vibrafondaǵı yapon embienti hám oyınlı new-eyj fantaziyaları, Qazaqstannıń anderraund texno-vaybları hám jergilikli saxnanıń modulyar elektronikaları.
"Stihia" tek ǵana muzıka hám qáwiplilik ruwxı emes, al turaqlı rawajlanıw hám bilimlendiriw bolıp esaplanadı. Ol búgingi innovaciyalar, ilim, mádeniyat hám ekonomika keleshegimizge qanday tásir etip atırǵanı haqqındaǵı pikirlesiwdi dawam ettiriw ushın "Stihia N+1" bilimlendiriw forumında jáne bir márte pútkil dúnyadan qızıqqan aqıl haywanların jıynadı.
"Stihia Gen" - regionnıń jas talantlı perzentlerin ózin tabıw hám qábiletin rawajlandırıwda qollap-quwatlaw festivalınıń ajıralmas bólegine aylandı. Bul region oqıwshılarınıń IT, anıq ilim, kórkem óner, muzıka, dizayn hám sportqa qızıǵıwshılıǵın rawajlandırıwshı kommerciyalıq emes joybar bolıp esaplanadı. Bıyılǵı jılı joybar elektron muzıkaǵa baǵıshlanadı. Moynaq rayonındaǵı muzıka mektebiniń oqıwshıları festivaldıń saxnalarınan birinde elektron muzıkanıń baslawshı atqarıwshıları sıpatında shıǵıp sóyledi.
Festivaldıń tórt kúninde Aral teńizi tariyxı muzeyinde qaraqalpaq hám ózbek xudojnikleriniń kórkem óner dóretpeleri kórgizbesi shólkemlestirildi. Kórkem shıǵarmalardıń turmıslıq tásir etiwshi tematikası zaman ózgeriwine isenim hám aqır bárqulla jańalıqlardıń baslanıwın sáwlelendiretuǵınına isenimdi ayqın bildirgen.
Festival baǵdarlamasına hár qıylı háreketler de kirgizilgen: azanǵı zaryadka, yoga, meditaciya, stol ústindegi oyınlar, ayaq oyın terapiyası. Súwretshilik hám grafika, mıs hám latundan buyımlar tayarlaw, gezlemege milliy naǵıslar salıw boyınsha sheberlik sabaqları ótkerildi. Feys art.
Festival miymanları hám respublikamız xalqına milliy folklor atqarıwshılarınıń qatnasıwındaǵı úlken koncert baǵdarlamasında qaraqalpaqlardıń kúshli milliy ayaq oyınları hám qosıqlarınıń ózine tán koloritleri jetkerip berildi.
Insan ruwxınıń kúshi hám tirishilik manifestı "Stihia"nıń barlıq kórkem óner obektleriniń temasına aylandı. Festivaldıń keń kólemli tariyxınıń bir bólegine aylanǵan barlıq installyaciyalar ekologiyalıq qolaylı, Moynaq tábiyatına shıdamlı materiallardan tayarlanǵan.
2024-jılı "Stihia" besinshi xalıqaralıq festivalı shıǵıp kiyatırǵan Quyashtıń dáslepki nurlarında ilajdıń bas installaciyasın simvolikalıq túrde jaǵıw máresimi menen juwmaqlandı. Art - aspanģa shaqırıp qaraytuģın qolın súwretleytuģın obyekt tábiyat kúshleriniń Jer planetası insanlarına xayırlılıq kórsetiwi haqqındaǵı ótinish belgisi edi.